Geweld uit eigen achterban tolereren of aanmoedigen

Democratische politici wijzen geweld normaal gesproken af. Door andere overheden, burgers of georganiseerde groepen. Autoritaire en extreemrechtse politici kijken bewust weg of moedigen geweld vanuit eigen achterban zelfs aan.
Geweld door burgers wordt in een democratische maatschappij afgewezen, omdat partijen hebben afgesproken hun doelen te bereiken via debat en wetgeving. Burgers mogen vreedzaam demonstreren, burgerinitiatieven indienen en zich verenigen, maar niet hun doelen bereiken via geweld. Maar geweld is een effectief middel om angst in te boezemen bij politieke tegenstanders. De gewelddadige dreiging intimideert burgers en politici die zich uitspreken tegen bepaald beleid, of maakt het gevaarlijker om om minderheden heen te gaan staan. Extreemrechtse en autoritaire politici zijn vaak niet degenen die zelf geweld plegen. Ze moedigen hun achterban aan om geweld te plegen, of kijken weg wanneer geweld plaatsvindt dat aansluit op hun politieke doelen. Zo wordt het steeds moeilijker voor (politieke) minderheden om zich uit te spreken tegen de autoritaire politiek, en groeit de macht.
Bron: How Democracies Die
Verenigde Staten: Donald Trump riep tijdens zijn presidentschap meermaals op tot geweld
Trump heeft een flinke geschiedenis wat het goedpraten van en het oproepen tot geweld betreft. Hij bood aan om de juridische kosten van een supporter te betalen die een demonstrant geslagen en bedreigd had. Ook riep hij op campagnebijeenkomsten letterlijk op tot geweld tegen tegenstanders die op rallies aanwezig zouden zijn. “If you see somebody getting ready to throw a tomato, knock the crap out of them, would ya? Seriously. Just knock the hell out of them. I promise you I will pay the legal fees. I promise.” (February 1, 2016, Iowa).
Ook sprak hij in 2017 na een Neo-Nazi rally in Charlottesville die tot geweld uitliep over “very fine people on both sides”. Meerdere goedkeuringen en aanmoedigingen van geweld leidden in 2021 tot een dieptepunt, waar Trump-aanhangers met bestorming van het Capitool de formalisering van de verkiezingsoverwinning van Joe Biden probeerden te blokkeren. Vijf mensen stierven rondom de bestorming van het Capitool, en er vielen veel gewonden, waaronder 138 politieagenten.
Bron: het Authoritarian Playbook
🇳🇱 Nederland: van Meijeren (FvD) en Wilders (PVV) verwijzen naar gewelddadig verzet, volgens het OM en de NCTV
FvD-kamerlid Gideon van Meijeren riep meermaals op tot geweld en is daar ook voor vervolgd. Bij een manifestatie voor de boeren gaf hij aan dat er geen taboe moest rusten op geweld vanuit de boeren. Daarna volgden verschillende protesten waar geweld tegen politie werd gebruikt en asbest en mest gedumpt werden en in brand werden gestoken. Het OM heeft hem voor die uitspraak in 2023 vervolgd. Dit is een instantie van een expliciete vernoeming van geweld. Een indirecte verwijzing naar geweld kan echter ook leiden tot gewelddadig gedrag; zo gaf Dick Schoof – toenertijd namens de NCTV – aan dat de “kom in verzet”-slogan van Geert Wilders in 2016 door extremisten geïnterpreteerd kon worden als een oproep tot geweld.
Zie jij ook dat deze tactieken steeds vaker worden ingezet? Sluit je aan bij de Niet Normaal campagne en strijd mee tegen de normalisatie van extreemrechts.